7 tekenen van zelfsabotage

Zelfsabotage… We doen het allemaal wel eens. Wéér te laat naar bed, te lang wachten voordat we beginnen aan een belangrijke taak, , die vriendin nog steeds niet teruggebeld, het níet goedmaken met onze partner, ook al weten we dat we fout zitten… 

Wáárom?! Waarom maken we het onszelf soms toch zo moeilijk? We weten allemaal heus wel wat goed voor ons is. Wat zorgt er dan voor dat we andere keuzes maken? 

Doe jij het ook? 7 tekenen van zelfsabotage

In dit blog kom je erachter op welke manieren jij jezelf in de weg kunt lopen. En dat zijn er nogal wat. Terwijl ik dit blog aan het schrijven was, herkende ik ze allemaal. Iedereen doet dit wel eens. Maar wanneer die zelfsabotage de overhand krijgt en structureel wordt, als het jou belemmert om werkelijk, actief, vanuit iedere vezel in je lichaam te leven, dan wordt het tijd om jezelf eens flink aan te pakken!

Bij ieder teken van zelfsabotage staat een korte tip hoe je er anders mee om kunt gaan en weer beweging in je leven kunt krijgen. 

Zelfsabotage teken 1: Je bent te streng voor jezelf

Als je perfectionistisch bent en de lat hoog legt voor jezelf, dan zijn er flinke verwachtingen waar je aan moet voldoen. Dit werkt behoorlijk ontmoedigend en kan je bang maken om stappen te zetten. Wat als het misgaat? Wat als het niet zo goed wordt als ik voor ogen heb? Maar als het aan al die eisen moet voldoen, dan wordt het wel héél veel werk! Oftewel je perfectionisme zorgt ervoor dat je niet eens start. 

Snelle tip als je te streng bent voor jezelf: Richt  jouw perfectionisme op het proces in plaats van het eindresultaat. Door de focus op het proces te leggen, moet je jouw project vanzelf in kleinere stukjes opdelen. En als je het proces ‘perfect’ wilt doorlopen, dan is het essentieel dat je het eerste kleine stapje gaat zetten. Zo kom je in beweging.

Zelfsabotage teken 2: Je hebt een kritische houding

Een kritische blik is waardevol op de juiste momenten. Het zet de puntjes op de i en voorkomt grote problemen. Maar als jij altijd op zoek bent naar alles wat er ‘fout’ is en waar de zwakke plekken zitten, dan wordt het moeilijk om nog ergens enthousiast en blij van te worden. Ook richting onszelf kunnen we enorm kritisch en hard zijn.

Ben jij regelmatig verbaasd als iets wèl goed gaat? Op die manier kun je relaties saboteren met je pessimistische blik. Want zeg nou zelf, niemand heeft zin om iedere dag een azijnzeiker om zich heen te hebben, toch? Een negatieve houding is niet alleen slecht voor je doelen en relaties, maar ook slecht voor je gezondheid.

Zo blijkt uit onderzoek door de Finse wetenschapper Pänkäläinen (2015) dat mensen met een pessimistische houding 2,2 x zoveel kans hebben om te sterven aan hartproblemen dan neutrale of optimistische mensen. En weet: alles waar jij je aandacht op vestigt, groeit. Dus als je alleen maar kijkt naar wat er niet goed is, dan is dat ook hetgene wat je steeds meer gaat zien. Zo mis je de dingen die wel goed, fijn en mooi zijn. 

Snelle tip als je kritische houding je in de weg zit: Ga jezelf betrappen als je kritiek wilt uiten naar een ander of naar jezelf en denk dan bij jezelf: “Wat als het wél goed gaat? Welke opbouwende tip kan ik dan geven, zodat het nóg beter gaat?”. En besef dat jij de wereld niet hoeft te redden, dat we hier allemaal zijn om dingen te leren en dat lukt alleen maar als we dingen gaan ervaren. Waar heb jij in je leven het meeste van geleerd? Als alle dingen goed gingen, of als er iets mis ging en je moest bijsturen?

Zelfsabotage teken 3: Uitstelgedrag

Oooh, ik kan een boek schrijven over uitstelgedrag! Wat een stress halen we onszelf op de hals met dat gedoe, hè? En dan maken we onszelf ook nog wijs dat het ergens goed voor is: 

• "dan doe ik het sneller"
• "onder druk presteer ik beter"
• "zo hou ik het spannend, waardoor ik me kan focussen"
• "als ik kort op de bal speel, werk ik efficiënter….."

Ja, ja, ja, bla-bla-bla. Sorry, maar inmiddels is wel aangetoond dat dat onzin is. Jammer joh.

Af en toe dingen uitstellen is heel normaal. Maar als het een gewoonte wordt om aan dat ‘meh-gevoel’ toe te geven, kan dat op veel aspecten in je leven invloed hebben. Zo raak je ontevreden over alles. Je dut in en je gaat nergens nog ècht voor. Onderzoek wijst uit dat mensen die veel uitstelgedrag vertonen meer last hebben van stress, angst en depressies.

Snelle tip om uitstelgedrag te doorbreken: Stel; je zit op de bank als een zombie naar Netflix te kijken terwijl je weet dat er nog wat dingetjes gedaan moeten worden. Je hebt geen zin en je kunt nog úren in deze houding zitten vegeteren. Volg dan deze stappen om jezelf een flinke zet in de goede richting te geven:

• Zet je voeten op de grond (en ja, leg die afstandbediening die aan je hand is vastgeroest maar even weg)
• Adem diep in en hou je adem vast
• Tel af: 3, 2, 1…
• En op 1 adem je uit en  lanceer je jezelf! Je staat op en zet minstens 3 stappen richting hetgeen je wilt gaan doen. 

Zo ben je over de eerste hobbel heen en wordt het heel gemakkelijk om te gaan doen wat je moet doen. Yeah! Je kunt het!

Zelfsabotage teken 4: Je bent ongeorganiseerd

Wat als chaos normaal voor je is? Mis je afspraken of kom je altijd te laat? Heb je het gevoel dat je alles tegelijk aan het doen bent? En hoe is het met je huis? Spullen kwijt? Achterstanden met de was? Administratie op orde…?

Als je leven ongeorganiseerd is, haalt dat je zelfbeeld naar beneden. Hoe kun je zo tijd creëren voor de dingen die echt belangrijk zijn voor jou? Je mist dingen die je graag wilt of nodig hebt, omdat je constant aan het brandjes blussen bent. Je maakt ongezondere keuzes (“Oh ja, we moeten nog eten! Dan maar even snel een pizza bestellen…Nee, vandaag maar niet sporten, geen tijd…”), wat er voor zorgt dat je je nog beroerder gaat voelen, zowel fysiek als mentaal.

Onderzoek toont aan dat mensen die hun huis als ‘rommelig’ omschrijven meer cortisol (het stress hormoon) in hun bloed hebben. Hoge cortisol waarden geven op lange termijn ontstekingen en hoge bloeddruk en maken dat je niet meer tot rust kunt komen. 

Snelle tip om meer orde in de chaos te brengen: Kies 1 aspect van je leven waar je meer rust in wilt brengen. Het maakt niet uit waar je begint, als je maar begint. En doe daar iedere dag 1 ding voor om het te organiseren. Bijvoorbeeld je huis. Ruim iedere dag 1 stukje van je huis op. Begin klein, bijvoorbeeld een la of keukenkastje dat je netjes maakt. Alle spullen die daar niet horen, haal je er weg. De spullen die er wel horen, organiseer je.

Laat je niet verleiden om gelijk je hele huis overhoop te halen en overal en nergens tegelijk bezig te zijn. Beperk je tot 1 plek. En beperk je tot de activiteit ‘opruimen en structureren’ (dus niet tegelijkertijd ook schoonmaken, herinneringen ophalen, rondslingerende papieren doornemen, bedenken dat je dat kastje nu dan ook wel gelijk even kunt schilderen, etc). NEE. Alleen opruimen. Andere projecten komen later.

Is je huis al opgeruimd, maar heb je het gevoel dat je er alleen voor staat in alles netjes houden? Maak dan de afspraak met je huisgenoten dat iedereen de ruimte waar hij of zij in komt netter achterlaat dan bij binnenkomst. Zelfs bij het toilet kun je de wc rollen netjes stapelen, het handdoekje vervangen of de toiletborstel even door het toilet halen. Kleine moeite. 

Zelfsabotage teken 5: Je lijdt aan het imposter syndroom

Heb jij het idee dat je ieder moment door de mand kunt vallen? Dat je doet alsof je het allemaal wel weet, terwijl je het gevoel hebt dat je het helemaal niet weet? Je twijfelt aan jezelf en aan je vaardigheden. En je kunt jezelf geen waardering geven voor je eigen prestaties. 

Hierdoor solliciteer je niet op die leuke baan of promotie. Je gaat niet voor de relatie die je wilt, “want dat is toch te hoog gegrepen”. Of je vraagt geen hulp aan anderen, omdat je het gevoel hebt dat niemand wil horen wat je te zeggen hebt. Je bewaakt je grenzen niet en komt niet voor jezelf op als anderen je slecht behandelen. Je houdt jezelf klein, omdat je denkt dat anderen je niet waarderen, maar slechts verduren…

Snelle tip als je lijdt aan het imposter syndroom: Sorry, die is er niet. Deze vorm van zelfsabotage komt voort uit diepe overtuigingen over jezelf en er is innerlijk werk nodig om deze overtuigingen aan te pakken. Je kunt zelf veel doen, maar er bestaan geen ‘quick fixes’. Als je er aan toe bent om hiermee aan de slag te gaan, kun je kijken wat je zelf wilt doen en eventueel ook hulp zoeken om je hierin te begeleiden. 

Als je zover bent dat je hierin grote veranderingen wilt maken, dan is deze training iets voor jou.

Zelfsabotage teken 6: Je zegt te vaak ja, please gedrag

Als je altijd meer doet dan nodig is, altijd 200% geeft, dan pleeg je roofbouw op jezelf. Je vraagt dan te veel van jezelf, wat ervoor zorgt dat je niet alles kunt afmaken waar je aan begonnen bent. Hierdoor voel je je schuldig en je te grote verantwoordelijkheidsgevoel weegt zwaar op je omdat je je niet aan de afspraken kunt houden. 

Je hebt moeite om ‘maat’ te houden en gezonde grenzen te stellen voor jezelf en anderen. Te veel beloven zorgt ervoor dat jij zelf vaak helemaal als laatste aan de beurt bent.

En het wordt alleen maar erger. Mensen raken eraan gewend dat jij altijd ‘ja’ zegt, dus krijg je regelmatig verzoekjes om nog ‘even’ iets te doen, nog net iets meer te geven.

Snelle tip als je te veel belooft: Stop met pleasen door NEE te leren zeggen. 

"Ja, leuk hoor! Maar hoe dan?!?" Dat zal ik je vertellen.

Zo zeg je vriendelijk nee:

• 3 seconden regel: wacht 3 seconden voordat je reageert. 
• Presence: Kijk de ander aan, sta met beide voeten op de grond, spreek duidelijk en maak contact. Laat zien dat je meent wat je zegt.
• In het nu: Handel op het moment zelf als je meteen voelt dat nee je antwoord zal zijn.
• Vraag bedenktijd: als je nog niet weet of je iets wilt, vraag dan bedenktijd. Zeg géén ja
• Kracht: gebruik geen afzwakkende woorden als ‘misschien’ of ‘later’ als je nee wilt zeggen.
• Kort & Bondig: geef maximaal 1 reden waarom je nee zegt en blijf daarbij.
• Push back the pushy: als iemand blijft aandringen, geef dan vriendelijk aan dat zijn gedrag je een ongemakkelijk gevoel geeft.
• Ruimte voor de ander: Laat ook ruimte voor mogelijke teleurstelling van de ander. Door die te erkennen en NIET te veroordelen of te sussen. En laat het bij de ander.

Ga er gewoon mee oefenen. Je zult versteld staan hoeveel ruimte en rust dit je zal geven!

Zelfsabotage teken 7: Je bent uitgeput

Ben je vergeetachtig? Maak je meer fouten op je werk? Voel je constante stress en vermoeidheid, maar ga je toch maar gewoon door? Dan beweeg je richting een burn-out. 

Het voelt alsof je probeert te rennen door de dikke modder. Of gas te geven met de handrem erop. Je doet je best, je wilt wel, maar het lukt niet meer. Soms krijg je zelfs fysieke klachten zoals; hoofdpijn, maagpijn, darmklachten, duizelijkheid, misselijkheid, (koud) zweet, rusteloosheid en slapeloosheid.

Snelle tip als je uitgeput bent: Neem rust. En als even uitrusten niet helpt... Dan is het nu tijd om op de rem te trappen en onder ogen te zien dat er iets echt niet goed gaat, ondanks je inspanningen. Zoek iemand op die jij wijs acht en neem samen je leven in ogenschouw. Welke aspecten van je leven zorgen ervoor dat je leegloopt? Wat moet er structureel veranderen, zodat jij ruimte krijgt om bij te tanken en weer in balans te komen? 

Echt, gooi die oogkleppen af, sta stil en werp een reële blik op je leven. Waar ben je in vredesnaam mee bezig? En als je dit pad zo doorzet, waar leidt dit dan uiteindelijk naartoe? Is dat echt wat je wilt?

Wat als zelfsabotage de overhand krijgt in je leven?

Alle bovenstaande signalen zijn normaal. Iedereen heeft er wel eens last van. Maar wat als je verstrikt raakt in zelfsabotage? Als je de bovenstaande tips al toegepast toegepast, maar je komt toch niet verder? Dan kan het maarzo tijd zijn om het rigoureus anders aan te pakken! Bijvoorbeeld door de training Pure Power & Potential te volgen. Dan helpen we je om het innerlijke werk te verzetten om daadwerkelijk tot nieuwe stappen te komen en jouw zielsverlangen te gaan manifesteren.