Oorzaken van zelfsabotage

De 4 belangrijkste oorzaken voor zelfsabotage

Iedereen saboteert zichzelf weleens

Allereerst is het belangrijk om te weten dat het heel normaal is om er af en toe met de pet naar te gooien en jezelf te saboteren. Het zit in onze natuur en in onze evolutie, dus niemand ontkomt eraan. En dat heeft te maken met de 2 primaire doelen waarmee wij als mensen geboren zijn: 1. beloningen ontvangen en 2. gevaar ontlopen. 

Als de balans doorslaat naar gevaar ontlopen in plaats van beloningen ontvangen, dan sta je in de overlevingsmodus en maak je over het algemeen alleen maar de gemakkelijkste korte termijn keuzes, die op lange termijn niet vaak niet goed voor je zijn. En zo kom je vast te zitten in de spiraal van zelfsabotage.

Piekeren en zorgen maken leiden tot zelfsabotage

Vroeger was gevaar ontlopen essentieel om te kunnen overleven. Je kon elk moment aangevallen worden door een sabeltandtijger of een beer. Tegenwoordig zijn de werkelijke fysieke bedreigingen behoorlijk geminimaliseerd, maar ingebeelde gevaren kunnen nog steeds dezelfde overlevingsmechanismen aanzetten in ons lijf. 

Denk jij regelmatig: “Wat als ik die baan niet krijg?”, “Wat als er iets ergs gebeurt?”, “Wat als iedereen me uitlacht?”. Besef dan dat ons systeem geen onderscheid maakt tussen fysieke, werkelijke bedreigingen en de gevaren die we in ons hoofd halen. Je lijf reageert in beide gevallen even heftig en je vechten/ vluchten mechanisme treedt automatisch in werking, ongeacht of de dreiging echt of ingebeeld is. 

Oorzaken voor zelfsabotage

Zelfsabotage gebeurt in veel gevallen onbewust en komt voort uit diepere overtuigingen. De 4 belangrijkste oorzaken voor zelfsabotage zijn volgens neuropsycholoog Dr. Judy Ho:

• Laag zelfbeeld
• Belemmerende overtuigingen
• Angst voor het onbekende
• Behoefte aan controle

Hieronder licht ik ze toe.

Oorzaak 1 voor zelfsabotage: een laag zelfbeeld

Wie geloof jij dat je bent? Welke delen van jezelf schat je hoog of laag in? Vind je jezelf sociaal vaardig? Of juist goed in sport? Ben je inhoudelijk goed in je werk, maar ben je niet zo goed in het opvoeden van je kinderen? Daar waar jij jezelf laag inschat, heb je de grootste kans op zelfsabotage. Je zegt dan tegen jezelf: “Dat kan ik toch niet.” “Daar ben ik toch niet goed in.” “Laat maar… “.

Vraag jij jezelf ook wel eens af hoe het komt dat je op het ene gebied in je leven alles goed georganiseerd hebt, terwijl het er op andere vlakken een stuk minder rooskleurig uitziet? Nu heb je je antwoord! En dat heeft iedereen hoor. Er zijn altijd wel 1 of 2 gebieden die achterblijven. Of het nu je gezondheid, werk, relatie, gezin, huishouden, vriendschap, of de verbondenheid met je leefomgeving is. De vraag is: Hoe kom je weer in beweging en zet je stappen richting het leven dat je wilt leiden? 

Oorzaak 2 voor zelfsabotage: Belemmerende overtuigingen

Onze diepstgewortelde overtuigingen komen meestal uit onze kindertijd. Hoe gingen jouw ouders om met uitdagingen? En hoe stimuleerden ze jou om met problemen om te gaan? Waren ze bijvoorbeeld beschermend en angstig? En zo ja, welke overtuigingen heb je daar onbewust van overgenomen?

Zodra je als kind een set van overtuigingen in je systeem hebt staan (bijvoorbeeld “de wereld is onveilig, mensen zijn niet te vertrouwen, ik ben slecht in sport, ik hoor er niet bij”), dan blijven die overtuigingen in je systeem zitten en worden nieuwe indrukken passend gemaakt in de bestaande set overtuigingen.

Bijvoorbeeld door een andere ervaring als een uitzondering te labelen: “Ja, vandaag ging voetballen heel goed! Blijkbaar is het mijn geluksdag, want normaal ben ik super slecht in sport!” 

De kunst is dus deze belemmerende overtuigingen op te sporen en ze aan te pakken. 

Oorzaak 3 voor zelfsabotage: Angst voor het onbekende of verandering

Verandering = eng. Zo simpel is het. Onderzoek toont aan dat we liever zeker willen weten dat iets fout zal gaan, in plaats van een onzekere uitkomst onder ogen zien (De Berker, Rutledge et al, 2016). Oftewel, we willen weten wat er op ons afkomt en daarom is verandering ongemakkelijk. Als je iets nieuws gaat doen, is het onmogelijk om precies te weten wat er gaat gebeuren en hoe de uitkomst zal zijn. Je hoopt op het beste, maar er is geen garantie dat het lukt.

Oorzaak 4 voor zelfsabotage: Behoefte aan controle

Eigenlijk hangt deze oorzaak sterk samen met angst voor verandering. Wat hebben we graag het idee dat het leven maakbaar en controleerbaar is. Tot op zekere hoogte is dat natuurlijk zo, maar dan alleen de dingen die samenhangen met jouw eigen acties, reacties en gedrag. Al het andere is buiten onze controle. We kunnen geen zonnige dag afdwingen, maar wel een plan B bedenken voor als het regent.

En dan nog kunnen we maar zo overvallen worden door noodweer of een andere onverwachte gebeurtenis waardoor ook Plan B in het water valt. Als we het leven bloedserieus nemen, niet om onszelf kunnen lachen, enorm prestatiegericht of faalangstig zijn, dan hebben we veel behoefte aan controle in ons leven. En dat maakt dat we soms niet eens beginnen aan een uitdagende taak. Simpelweg omdat we dan niet alle factoren onder controle hebben en er geen routine in hebben ontwikkeld hoe we met een dergelijke taak of situatie moeten omgaan.

Hoe doorbreek je zelfsabotage?

Begin klein en doe het stap voor stap. Kijk allereerst welke kwalijke gewoonte van jezelf je als eerste wilt aanpakken. Je wilt bijvoorbeeld minder alcohol gaan drinken en je hebt de gewoonte om jezelf een wijntje in te schenken zodra je eten gaat koken. Zorg dan dat je deze activiteit vervangt door iets anders. Zet de wijnglazen tijdelijk in de kelder of trapkast. Haal geen wijn in huis en vervang het door een drinkglas met water of vruchtensap. Of knabbel op stukjes komkommer tijdens het eten koken. Pak 1 gewoonte per keer aan en hou dit minstens 28 dagen vol. Zo lang heb je nodig om een nieuwe gewoonte aan te leren. 

Je hoeft het niet alleen te doen!

Zijn er bij jou patronen van zelfsabotage actief? Heb je behoefte om steviger in je schoenen te staan? En wil je de kracht kunnen aanspreken om werkelijk de stappen te kunnen zetten die leiden naar het leven dat jij graag wilt leiden? Neem dan eens een kijkje bij onze training: https://energy-soul-power.nl/pure-power-and-potential 

Wil je ons en anderen verder helpen? Deel dan dit artikel!

Vond je dit een interessant artikel? Dan vinden wij het heel fijn als je dit artikel wilt delen op social media met je vrienden en kennissen.